Psychiatrisch Ziekenhuis Broeders Alexianen, Boechout
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Psychiatrisch Ziekenhuis Broeders Alexianen, Boechout
Rapport van Psychiatrisch Ziekenhuis Broeders Alexianen
- Jaar: 2015
- Maand: juni
- Aantal bedden: 239
-
Specialisaties: Ja
Verslavingszorg, algemene psychiatrische problemen, psychotische problemen, verslavingsproblemen in combinatie met andere psychiatrische problemen, vervolgbehandeling verslavingszorg met focus op re-integratie in de maatschappij, vervolgbehandeling verslavingszorg voor mensen met het syndroom van Korsakov, stabilisatie en eventueel externe plaatsing van mensen met blijvende psychotische problemen, voorbereiding van re-integratie in de maatschappij voor mensen met psychotische stoornissen, langdurige stemmings- en of angstproblematiek, mogelijk in combinatie met middelenmisbruik, dubbeldiagnose stemmingsstoornis – verslaving, stemmingsstoornissen. - Forensisch aanbod: Nee
- Aanbod voor kinderen: Nee
-
Wachttijd: Ja
Op de meeste afdelingen zijn er geen of zeer korte wachttijden vooraleer tot opname kan overgegaan worden. Alleen voor verslaving, de problematiek waarvoor het ziekenhuis het best gekend is, zijn er altijd aanzienlijke wachtlijsten (circa 40 patiënten of ongeveer 2 maand). - Gemiddelde ligduur: De gemiddelde ligduur bedraagt 208 dagen, met grote verschillen tussen de afdelingen. Vooral op afdeling 4 is de ligduur zeer groot, doordat voor een aantal patiënten geen geschikte uitstroommogelijkheden gevonden worden.
-
Uitsluiting: Ja
volgende exclusiecriteria worden gehanteerd: - enkel hard drugs in een hoogdringende situatie maar met doorverwijzing naar een aangepaste opvangvorm na de eerste behandeling - mentale handicaps - hoog risico forensische patiënten - kinderen Er zijn geen uitsluitingcriteria op basis van financiële aspecten (o.a. openstaande facturen), agressie of onvoldoende therapietrouw. Er is wel een lijst van patiënten die kunnen opgenomen worden “onder voorwaarden”.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
Er is een werkgroep evidence-based. Een verbeterteam suïcidepreventie werd in 2013 opgericht. De werkgroep ging aan de slag met wetenschappelijke informatie die aangeleverd werd vanuit de werkgroep evidence based medicine.
Electro Convulsie Therapie (ECT)
Euthanasie bij psychisch lijden?
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Medicatiebedeling
De medicatiedistributie vertoont een aantal risico’s: pp de meeste afdelingen werden losse hele en halve comprimés gevonden in de patiëntenvoorraad of in de klaargezette medicatie, wat o.a. identificatie en controle van de vervaldatum onmogelijk maakt. Er werd vervallen medicatie terug gevonden in de noodtrousse op afdeling 5. De cultuur om medicatie-incidenten te melden is zo goed als onbestaand binnen het ziekenhuis.
Personeel
Probleem met bestaffing?
Per afdeling is er ’s nachts minstens één verpleegkundige. Er worden 8 nachtmedewerkers ingeroosterd tijdens de nacht voor de 5 afdelingen. Op afdeling 2 en 3 worden steeds 2 nachtmedewerkers in de nacht ingezet op alle andere afdelingen 1 nachtmedewerker.
Sterke punten
Logistiek assistenten ondersteunen de 3 sub-units van de afdelingen 2 en 3. Zij komen, door hun taken in de voedseldistributie, ook rechtstreeks in contact met de patiënten. Doordat zij ook mogen deelnemen aan de ochtendbriefings hebben zij zich op de patiënten, hun problematieken en de meest aangewezen aanpak van eventuele problemen. Anderzijds kunnen zij ook vanuit hun positie een inbreng hebben in het team. De motor van het ziekenhuis wordt mede bepaald door de werkgroepen en de verbeterteams. Een aantal werkgroepen (bv. HOZ, stagebeleid stagiairs, omgaan met agressie, de uitwerking van het nieuwe intranet) zijn zeer sterk uitgewerkt (gestructureerd, resultaatsgericht, PDCA...). Het ziekenhuis investeert sterk in psychotherapeutische opleiding en in zeer specifieke kortere, afdelingsgerichte therapieopleidingen. Er wordt zowel voorzien in een financiële tegemoetkoming als in arbeidsvrijstelling voor het volgen van de opleidingen.
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
Na een voorbereidingsperiode van ongeveer 2 jaar, testen 2 psychologen nu het gebruik van outcome- metingen (via ROM=Routine Outcome Measurements). Het is de bedoeling om tegen eind dit jaar deze test op alle afdelingen te doen.
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Peilen naar patiëntentevredenheid
Patiëntentevredenheid: mede op basis van de vierjaarlijkse patiëntenbevraging op niveau BvL (de laatste meting werd afgenomen eind 2012) werden verschillende verbeteracties in de beleidsplannen van de afdelingen / diensten en het beleidsplan van de instelling opgenomen (meeste zijn nog in volle ontwikkeling) o.a. het project shared decision (herstelondersteunende verslavingszorg), project ROM, project ROPI.
Patiëntenrechten respecteren
Jaarlijks geeft de ombudspersoon een overzicht van klachten, ingedeeld in een aantal themata. Deze illustreert hij met enkele geanonimiseerde voorbeelden, zodat het voor de directie duidelijk is wat bedoeld wordt met de bijhorende aanbevelingen. De ombudspersoon ondervindt dat de kans dat er effectief tot actie wordt ondergegaan zoals gewenst, hierdoor groter is.
Betrekken patiënt
Op afdeling 3 wordt gewerkt met het shared decision model, waarbij patiënt en individuele begeleider samen een invulling geven aan doelstellingen, vanuit de wensen en verwachtingen van de patiënt. Op de opname-afdeling 2 wil men dit model eveneens implementeren.
Betrekken van familie
In elke fase van de opname wordt de familie, in overleg met de patiënt, uitgenodigd. Hier worden de familieleden geïnformeerd en b etrokken in het behandelplan. Het ziekenhuis heeft een eigen Similes-werking. Het ziekenhuis organiseert gespreksbijeenkomsten en infomomenten voor familieleden. Maandelijks is er een activiteit. Op de afdeling Mastentop is er een parttime familiewerker, die specifiek de familie en naasten bij de behandeling en r socialisatie betrekt.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
In 2014 gebeurden er 224 afzonderingen. Er is een dalende trend merkbaar: 13 % minder afzonderingen t.o.v. 2013. Er werden 5% meer patiënten gefixeerd tijdens afzondering: van 8 naar 13%. Vooral wanneer de agressie gericht is op zorgverleners wordt vaker gefixeerd. Hier is duidelijk een aangrijpingspunt met verbeterpotentie (psychologische beleving primeert op de mate van geweld).
Aantal agressie-incidenten
Een aparte studie over agressie-incidenten, los van afzondering zou meer inzicht kunnen bieden in het proces dat voorafgaat aan afzondering. Hiertoe moeten de agressie-incidenten dan wel steeds gemeld worden, bv. via het incidentmeldingsysteem.
Infrastructuur
Afzonderingskamers
De infrastructuur van het afzonderingscomplex op afdeling 2/3 voldoet niet meer aan de huidige behoeften en principes. Zo zijn de prikkelarme kamers zeer klein, beschikken ze niet over enig sanitair, en voldoen ze niet aan de principes van een ‘healing environment’. Zo bevatten ze geen mogelijkheid om zich bezig te houden of stress kwijt te raken (mogelijkheid tot aanpassen van lichtkleur en intensiteit, tot het beluisteren van muziek, tot een zoeken van aangepast zitmeubilair...).
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
Op een aantal punten kan de visietekst nog uitgebreid of aangevuld worden. Uitleg over wat verstaan wordt onder ‘niet aanvaardbare’ agressie ten opzichte wat in de praktijk getolereerd wordt. Elementen die op zich geen reden kunnen zijn voor afzondering ontbreken.
Sterke punten
Iedere afzondering wordt geregistreerd in het elektronisch patiëntendossier en krijgt automatisch een nummer. Vanuit de registratiegegevens wordt jaarlijks een rapport getrokken dat de tendensen weergeeft (geslacht, leeftijd, reden van afzondering, start- en einduur, de duur van afzondering...) en dat gebruikt wordt om het beleid te evalueren.
SUÏCIDE
Aantal zelfdodingen
In 2013 werden er 2 suïcides/suïcidepogingen geregistreerd.
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
In de visieteksten ligt de nadruk op een taxatie van de suïcidaliteit bij opname. Wanneer er aanwijzingen zijn in de richting van suïcidaliteit moeten afspraken in het team gemaakt worden of, indien er niet meteen aanwijzingen zijn, moet er alert gebleven zijn. Dit is te vaag omschreven en biedt te weinig houvast om de suïcidaliteit grondig op te volgen.
Sterke punten
Geen
INFRASTRUCTUUR
Comfort
De lage plafonds dragen samen met een beperkte lichtinval bij tot de negatieve atmosfeer, er is een tuintje maar dat is niet rechtstreeks vanuit de kamer bereikbaar, er is een grote centrale ruimte die ongezellig is ingericht en een veelheid aan functies heeft (eten, doorgang na ar sanitair en tuin, onderzoek, justitiële activiteiten...), de ‘time-out’ kamer is even kaal als een afzonderingskamer, alleen ontbreekt hier de bedbak (geagiteerden kunnen zich nergens mee of op afreageren), de ‘prikkelarme’ kamers zijn zeer klein, geven een claustrofobisch gevoel, en laten niet toe de prikkels te variëren en dat de patiënt de mate van prikkeling kan bepalen, de centrale badkamer beschikt niet over een douche …
Privacy
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
Het psychiatrisch ziekenhuis Broeders Alexianen Boechout is op 1 januari gefuseerd met het psychiatrisch ziekenhuis Sint-Amedeus Mortsel en heet nu Multiversum. Er is gekozen voor de fusie omdat we door schaalvergroting betere, meer gespecialiseerde zorg- en dienstverlening kunnen organiseren door ons zorgaanbod te differentiëren en te verfijnen. Binnen het proces van voortdurende bijsturing en kwaliteitsverbetering werd nog voor de fusie ingestapt in een accrediteringsproces met NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie in de Zorg), een traject tot het bekomen van een kwaliteitslabel. We beschouwen de auditrapporten als een hefboom om de werking op het vlak van patiëntveiligheid en kwaliteit te optimaliseren. Urgente tekortkomingen zoals de medicatiedistributie, de toegankelijkheid van de ombudspersoon en kleine infrastructurele tekortkomingen aan de afzonderingsruimtes werden direct aangepakt, zoals in opvolgingsverslagen erkend werd. Binnen het zorgstrategisch plan kiezen we er uitdrukkelijk voor om vrijheidsbeperkende maatregelen zoveel mogelijk te beperken. Afzonderingsprocedures worden in die zin aangepast. Bv. in de nieuwe werking voor adolescenten (16 -25 jaar) is er voluit gekozen voor een open klimaat. Bij sommige aandachtspunten uit de audit botsen we zelf op tegenstellingen in de regelgeving. Zo blijft het moeilijk om met de bestaande middelen te voldoen aan de wettelijke normen ’s nachts zonder het therapeutisch aanbod overdag te hypothekeren. De Vlaamse overheid legt de normen vast, de federale overheid voorziet de nodige middelen, maar de budgetten volgen de normen niet. ’s Nachts kan de verpleging nu een beroep doen op een mobiele equipe. Meer informatie op www.multiversum.care.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
