Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge
Rapport van Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge
- Jaar: 2015
- Maand: november
- Aantal bedden: 320
-
Specialisaties: Ja
Residentiële intensieve behandeleenheid voor meisjes met een VOS-statuut, Een mobiel aanbod voor jongeren met een VOS- en/of MOF-statuut, Wachtpoli: aanbod van consulten voor jongeren die verblijven in een instelling. Gesloten unit voor urgentiepsychiatrie: high-care afdeling voor intensieve zorgen ( o.a. voor gedwongen opnames). Beveiligde midcare-unit voor crisisbehandeling, beveiligde afdeling voor de opvang van patiënten met ernstige toxicomane problematiek, afdeling dubbeldiagnose, afdeling voor fenomenologisch-psychodeynamische behandeleenheid voor persoonlijkheidsstoornissen, unit voor actieve resocialisatie, seniorenkliniek (persoonlijkheidsstoornissen, behandelafdeling voor mensen met autisme en/of psychotische kwetsbaarheid). -
Forensisch aanbod: Ja
Aanbod voor jongeren met een psychiatrisch-forensische problematiek. -
Aanbod voor kinderen: Ja
Er werden 22 minderjarigen opgenomen in het PCGS. -
Wachttijd: ?
Uit de registraties vanuit het EPD blijkt dat over de laatste jaren voortdurend tussen de 35 en de 50% aanvragen tot opname, hoewel ze ontvankelijk waren, moesten geweigerd worden wegens plaatsgebrek (geen beschikbare bedden) in het ziekenhuis. - Gemiddelde ligduur: Gemiddelde verblijfsduur bij ontslag = 93,5 dagen.
-
Uitsluiting: Ja
Elke afdeling heeft een duidelijke visietekst en in- en exclusiecriteria.. Er zijn in principe geen exclusiecriteria voor opname, tenzij soms bij noodzaak tot time-out. Uit gesprek blijkt dat medewerkers van de crisis- en urgentieafdeling en afdeling De Kering kunnen aangeven wanneer zij de opname van een patiënt niet zien zitten (bv. wegens overbelasting van de draagkracht van medewerkers omwille van de aanwezigheid van meerdere verschillende complexe casussen). Er wordt dan gesteld dat de opname op dat moment niet kan maar wel op een later moment. Dit wordt telkens op ziekenhuisniveau besproken.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
De therapeutische visies wordt opgesteld mede op basis van wetenschappelijke richtlijnen (o.a. Trimbosrichtlijnen).
Electro Convulsie Therapie (ECT)
In het PCGS zelf gebeuren geen ECT-behandelingen. Hiervoor kan verwezen worden naar het APZ Sint- Lucia te Sint-Niklaas waarmee een formeel samenwerkingsakkoord bestaat.
Euthanasie bij psychisch lijden?
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Medicatiebedeling
Op de afdelingen Dubbele Diagnose en De Bron vonden de auditoren meerdere potjes met telkens een halve losse pil (zonder blister), met vermelding van naam en sterkte van het geneesmiddel, maar zonder vermelding van de vervaldatum op het potje. Er gebeurt geen systematische analyse van de foutregistraties. Door onvolledige registratie, geen of beperkte analyse, en het niet betrekken van de apotheker bij analyses betreffende medicatiefouten in het Comité voor patiëntveiligheid, gaan leermogelijkheden verloren en blijven mogelijke risico’s onnodig lang bestaan.
Personeel
Probleem met bestaffing?
De personeelsbezetting voor de afdelingen crisistoxicomanie en urgentie/crisisinterventie van de Campus Sleidinge is hoog. Voor de fusie maakte men op Campus Sleidinge de keuze om alle bijkomende financiële middelen die men kreeg (via o.a. Sociale Maribel) preferentieel toe te wijzen aan de acute afdelingen. Ook voor de intensieve behandelunit van de jongerencluster heeft men relatief veel medewerkers, in functie van de doelgroep en de zorgvisie.
Sterke punten
Van de artsen wordt expliciet verwacht dat ze intensief meewerken aan het kwaliteitsbeleid van het ziekenhuis, wat ook in de huidige werking kan opgemerkt worden.
Het ziekenhuis wil een grote toegankelijkheid bieden, elke hulpvraag terdege bekijken en steeds een antwoord geven op een gestelde zorgvraag. Op de crisisafdeling (Campus Sleidinge) is een aparte spoedingang voorzien, o.a. voor de patiënten onder statuut gedwongen opname. Bij een nachtelijke opname komt de psychiater van wacht steeds snel bij de patiënt.
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
Om efficiënt een bijdrage te kunnen leveren aan het toekomstige beleid, moet de terugblik op de medische elementen van de voorbije periode uitgebreid worden, bv. met outcome-metingen, en moet dieper gefocust worden op resultaten betreffende de kwaliteit van de zorg, bv. verbeterprojecten. De insteek van de verschillende afdelingspsychiaters is daarbij onontbeerlijk. Er zijn momenteel, buiten projecten in onderzoek of testfase, geen outcome-metingen lopende.
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Peilen naar patiëntentevredenheid
Afhankelijk van de afdelingswerking, worden patiëntennoden formeel en informeel bevraagd . Er wordt 3-jaarlijks een patiëntentevredenheidsmeting georganiseerd waarin gepeild wordt naar de behoeften van patiënten in opname.Ervaringsdeskundigen geven informatie over knelpunten en behoeften van psychiatrische patiënten. (Het is echter niet duidelijk of dit op systematische en gestructureerde wijze gebeurt.)
Patiëntenrechten respecteren
In de inkomhal is er geen duidelijke bewegwijzering of andere affichering die het gesprekslokaal van de ombudspersoon makkelijk vindbaar maakt. Het is onduidelijk hoe gereageerd wordt op klachten geuit door patiënten in afzondering, of hoe patiënten in de afzonderingsruimte in contact kunnen komen met de ombudspersoon. Klachten geformuleerd aan de directie of de kwaliteitscoördinator en door hen afgehandeld, worden niet doorgegeven aan de ombudspersoon. Op die manier is de ombudspersoon niet in staat om de bemiddeling op te volgen en zo nodig tussen te komen.
Betrekken patiënt
Patiënten worden op regelmatige basis in team besproken. Het behandelplan met doelstellingen (zowel vanuit het team als vanuit de patiënt) wordt op de behandelafdelingen, zo kort mogelijk na opname, opgemaakt.
Betrekken van familie
Familieleden, of belangrijke derden, worden in het PSGC steeds betrokken in samenspraak met de patiënt: Er is geen aandacht voor nazorg van de patiënt na een ontslag uit het ziekenhuis i.v.m. veiligheidsafspraken met sociaal netwerk, ambulante hulp en familie.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
Afdelingen krijgen via hun jaarverslag cijfergegevens over het aantal gemelde incidenten (o.a. verbale agressie, fysieke agressie, automutilatie,...) alsook het aantal isolaties, en het aantal verschillende personen die een isolatie hebben meegemaakt ten opzichte van het aantal opgenomen patiënten. Cijfers over het aantal fixaties in isolatie krijgen ze niet systematisch maar zijn opvraagbaar. Daarnaast is er een overzicht per afdeling van het aantal crisistransferts (voor de laatste 4 jaar) naar de urgentie/ crisisafdeling en de afdeling crisistoxicomanie.
Aantal agressie-incidenten
Infrastructuur
Afzonderingskamers
De infrastructuur van sommige afzonderingskamers kent enkele knelpunten: Op de gesloten afdeling voor urgentiepsychiatrie werd één afzonderingskamer bezocht: er is geen oproepsysteem. In de afzonderingskamer van de intensieve behandeleenheid Yidam is de privacy niet volledig gewaarborgd omdat een bewakingscamera het toilet in beeld brengt.
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
In de afdelingsbeleidsplannen is er voor geen enkele afdeling een doelstelling i.v.m. agressie/vrijheidsbeperkende maatregelen opgenomen. Op een aantal afdelingen (crisistoxicomanie, afdeling urgentie en crisisinterventie, Feniks) worden vormen van vrijheidsberoving toegepast (communicatiebeperking bv. verbod op GSM, verbod op relatievorming op de afdeling, tijdelijk in beslag nemen van persoonlijke goederen bv. autosleutels, lichaamscontrole bij elke opname) waarover er noch een ziekenhuisbreed beleid en visie is uitgewerkt, noch een afdelingsvisie. Dit zijn algemeen geldende vrijheidsbeperkende maatregelen, maar deze maatregelen moeten per patiënt op maat en op indicatie zijn.
Sterke punten
Nieuwe medewerkers van het zorgdepartement krijgen tijdens hun inscholingstraject naast een opleiding i.v.m. agressie, risicotaxatie, werking van het alarmsysteem, opvang na het meemaken van een kritische gebeurtenis,..., de basisopleiding: Teamgerichte Veiligheid Technieken (TVT) met als doel de medewerkers in staat te stellen om te gaan met situaties waar geweld niet meer kan vermeden worden. De aangeleerde technieken (TVT, procedure alarm en hoe werkt het alarmsysteem) worden 3x per jaar herhaald. Het is de bedoeling dat iedere medewerker zeker minstens 1 maal per jaar de herhalingsles bijwoont.
SUÏCIDE
Aantal zelfdodingen
Geen informatie
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
Er wordt in de procedure niet geëxpliciteerd wie van het team verantwoordelijk is om bij opname een inschatting (klinische inschatting en risicotaxatie) te maken van het suïciderisico. Het is niet duidelijk omschreven welke maatregelen men dient te nemen bij verhoogd risico of waaruit het verhoogd toezicht dient te bestaan. Het suïciderisico en de uitgangscode zijn niet duidelijk zichtbaar in het dossier. Indien er suïciderisico is komt dit meestal tussen de observaties terecht, enkel indien er maatregelen genomen moeten worden kan dit in het vak ‘afspraken’ gezet worden zodat dit duidelijk is voor iedereen.
Sterke punten
Suïcides en suïcidepogingen leiden tot debriefing en intervisie in het team. Zorg voor medepatiënten is daarbij belangrijk. Er is een procedure critical incidents (FONA-registratie) die voorziet in bijstand voor alle personeelsleden na incidenten. Suïcides en suïcidepogingen leiden tot debriefing en intervisie in het team. Zorg voor medepatiënten is daarbij belangrijk.
INFRASTRUCTUUR
Comfort
Deze douches zijn echter niet rolstoeltoegankelijk wegens de aanwezigheid van een opstapje (niet conform de patiëntendoelgroep van deze afdeling).
Privacy
Sommige afdelingen beschikken over te weinig eenpersoonskamers, dit geeft aanleiding tot: Organisatorische problemen: beurtrolsystemen bij hogere vraag dan aanbod aan eenpersoonskamers. Extra spanning op de afdeling door te weinig privéruimte voor de patiënten. Geen mogelijkheid tot ontvangen van bezoek op 2-persoonskamer.
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
Het Psychiatrisch Centrum Gent-Sleidinge (verder het PCGS genoemd ) wil op een drietal punten een verduidelijking geven op het rapport : ten eerste over de laagdrempeligheid van het PCGS, ten tweede over Outcome meting en ten derde over vrijheid beperkende maatregelen. Met betrekking tot de laagdrempeligheid van het PCGS: Het PCGS is vanuit zijn ethische cultuur zeer toegankelijk en laagdrempelig. Er is een expliciet engagement om steeds een antwoord te bieden aan elke individuele of maatschappelijke hulpvraag. Dit impliceert dat het PCGS kwalitatief, hoog intensieve en gespecialiseerde zorg aanbiedt op maat van de particuliere vraag en op verschillende problematieken. De bereikbaarheid en beschikbaarheid van ons centrum 7d/7d, 24u/24/u is dan ook vanuit dit engagement een evidentie. Met betrekking tot outcome meting: Het PCGS is al enkele jaren op zoek naar bruikbare instrumenten die het effect van een behandeling in de psychiatrie aantonen. In deze zoektocht staat het PCGS niet alleen, ook de Federale en de Vlaamse overheid is op zoek naar valabele meetinstrumenten. Een instrument dat het effect van een behandeling in de psychiatrie wil aantonen, moet aan minstens volgende criteria voldoen: Een duidelijke en bruikbare definiëring van : wanneer is er sprake van verbetering in de geestelijke gezondheid? Welke zijn de indicatoren die dergelijke verbetering kunnen aantonen? Op welke manier kan aangetoond worden dat de behandeling de oorzaak is van de verbetering? Is er een lange termijn effect aantoonbaar? Is het gebruik van het instrument uitvoerbaar met de beperkte middelen die een ziekenhuis hiervoor ter beschikking heeft? Het is niet evident om meetinstrumenten te vinden die aan deze criteria voldoen. Voorlopig heeft de federale en de Vlaamse overheid nog geen instrumenten aanbevolen, maar zijn er wel instrumenten in testfase, met name Kansas, een instrument om de kwaliteit van leven te meten en Honos, een instrument waarmee het effect van een behandeling kan worden gemeten. In het PCGS worden momenteel ook KANSAS en HONOS getest alsook ROPI, een instrument dat de herstelgerichtheid van een behandeling wil meten. In een recent verleden heeft het PCGS meegewerkt aan een studie, uitgevoerd door een ploeg gespecialiseerde onderzoekers van de Universiteit Antwerpen. Onderwerp van deze studie was de effectiviteit van de in het PCGS aangeboden behandeling voor patiënten met dubbele diagnose problematiek ( psychose en toxicomanie ). Na vijf jaar studie werd de effectiviteit van de behandeling ook aangetoond. Met betrekking tot vrijheidbeperkende maatregelen: Het PCGS heeft zijn ziekenhuisbreed beleid en visie na de audit verder uitgewerkt. In verband met agressie en vrijheid beperkende maatregelen is er een algemene visietekst met doelstellingen die voor alle afdelingen gelden. Voor een aantal afdelingen zullen voor de doelgroep van de afdeling algemeen geldende vrijheid beperkende maatregelen noodzakelijk blijven, teneinde het nodige therapeutisch en leefklimaat te vrijwaren. Bijvoorbeeld op een afdeling voor Crisistoxicomanie bestaat de therapeutische setting in het aanbod van een drugsvrije leefomgeving. De maatregelen die nodig zijn om dit te vrijwaren, met name lichaamscontrole en bagagecontrole bij opname, behoren tot het therapeutisch arsenaal. Deze maatregelen houden een beperking van de vrijheid in, maar laat duidelijk zijn dat het doel van deze tijdelijke beperking erin bestaat de patiënt uiteindelijk een leven met meer mogelijkheden te geven. Afhankelijk van de problematiek van de patiënt worden andere therapeutische settings aangeboden, elk met zijn eigen mogelijkheden en waar nodig voor de effectiviteit van de setting, zijn eigen beperkingen.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
