Natuurlijk komt het niet goed, want we zijn op een begrafenis

Jeroen Maris is columnist.

Mijn dochter van zeven zit naast me, en zodra ze de tranen ziet, takelt ze zich op mijn schoot. Ze mikt een arm om me heen, god, hoe beheerst ze de halve omhelzing, en zegt me met kamille in de stem dat het wel goedkomt.

Het is aangeleerde troost, het zijn de gebaren en woorden die ze kent uit filmpjes, het is hoe grootouders een baby sussen. Ik moet er een beetje om lachen: natuurlijk komt het niet goed, want we zijn op een begrafenis.

Steeds vaker mag mijn dochter toeschouwer zijn, en dit is de eerste keer dat ze bij een afscheid is. De herinnering aan mijn eerste begrafenis komt uit een zinkgat geklauterd, als vanzelf ben ik weer zes of zeven en zit ik op het pluche in het salon van de uitvaartondernemer uit het dorp. De familie heeft zich hier verzameld, in twee rijen zitten we tegenover elkaar onze geheimen te verbergen. Straks de kerk, straks de priester die ook niet kan uitleggen waarom een vrouw – voor mij een tante – voor haar dertigste moest ophouden met ademen. God zou het kankeronderzoek wat guller mogen sponsoren.

De stilte in het salon is dik en lomp. Ik vraag me af of mijn vinger een verschil kan maken, of ik in dat obese zwijgen kan prikken, maar dan barst de zus van mijn moeder in hikken en snikken uit, een aardappelmesje dat de stilte schilt. Niemand helpt haar. Ze heeft een zakdoek bij zich, daar moet al het verdriet in. Ik voel voor het eerst dat een familie confetti is, stippen geperforeerd uit hetzelfde papier. Er is een zakje of een tasje nodig als je wil dat ze samenblijven.

Dertig jaar later loopt mijn dochter de aula van haar eerste begrafenis uit. Ze jubelt omdat er van de dag nog heel veel overblijft. Het herfstlicht spreekt en ik zwijg, blij dat mijn dochter zichzelf heeft leren praten.