Medisch Centrum Sint-Jozef, Bilzen
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Medisch Centrum Sint-Jozef, Bilzen
Rapport van Medisch Centrum Sint-Jozef
- Jaar: 2011
- Maand: februari
- Aantal bedden: 341
-
Specialisaties: Ja
Alcohol en/of middelenafhankelijkheid, stemmingsstoornissen, schizofrenie en andere psychotische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen, angststoornissen of een door hen als onoverkomelijk ervaren probleem in de thuissituatie (aanpassingsstoornissen). Een opvallende vaststelling is dat de doelgroepen op de verschillende afdelingen nog vrij heterogeen samengesteld zijn, en de zorg nog vrij generiek is. Aanbeveling om het behandelbeleid verder uit te werken in meer gespecialiseerde zorgprogramma’s. -
Forensisch aanbod: Ja
In de kinder- en jeugdpsychiatrie: Juridische crisiswerking: jongeren tussen 12 en 18 jaar met een jeugdrechtbankdossier, met aanmelding door de jeugdrechter of de sociale dienst van de jeugdrechtbank, bij voorkeur arrondissement Tongeren. -
Aanbod voor kinderen: Ja
De dienst voor kinderen- en jeugdpsychiatrie richt zich tot kinderen en jongeren tussen 6 en 18 jaar die op verschillende terreinen (school, gezin, vrije tijd, enz.) ernstig zijn vastgelopen in hun ontwikkeling en functioneren. -
Wachttijd: ?
Wat betreft wachtlijsten werden geen cijfers ter beschikking gesteld, wel de melding dat men met verwijzer uitkijkt naar alternatieven. In 2011 wordt de registratie vernieuwd. - Gemiddelde ligduur: ?
-
Uitsluiting: Ja
Er is geen zwarte lijst van patiënten die onder geen beding opgenomen kunnen worden. Het kan wel voorkomen dat een patiënt gedurende een bepaalde periode niet opgenomen wordt, maar dit wordt niet bijgehouden aan de hand van een nominatieve lijst. Een element wat een rol speelt bij de beoordeling is de complete afwezigheid van motivatie, wat blijkt uit meerdere successieve opnames. Er worden wel exclusiecriteria geformuleerd, bijvoorbeeld op afdeling van kind- en jeugdpsychiatrie.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
Ten aanzien van multidisciplinaire richtlijnen is er niet zo veel animo, hoewel in het medisch reglement opgenomen is dat protocollen/richtlijnen als leidraad kunnen dienen in het evidence based werken, dit afgestemd op de individuele noden van de patiënt. Men heeft wel de multidisciplinaire richtlijn bipolaire stoornissen doorgenomen. Ten aanzien van borderlinezorg stelt men de geprotocolleerde zorg volgens de methode Linehan te volgen. Verder zijn er ook elementen van zorg die voorkomen in richtlijnen (zoals liberman modules voor psycho educatie). In de forensische zorg stelt men evidence based technieken te gebruiken (bv. bij het inschatten van risico’s, medicamenteuze behandeling).
Electro Convulsie Therapie (ECT)
Er gebeuren regelmatig ECT-behandelingen: 6 à 7 per dagdeel, in totaal 14 per week, 130 per jaar. Narcose wordt toegepast door een anesthesist van het ZOL. Er is een eigen ECT-protocol, gebaseerd op de Vlaamse richtlijnen. Een aantal artsen die ECT-behandelingen doen, zijn lid van de ECT werkgroep (VVP).
Euthanasie bij psychisch lijden?
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Medicatiebedeling
Er gebeurt geen registratie van medicatiefouten binnen een specifieke registratie of een instellingsbrede registratie omtrent FONA. Men beschikt niet over een procedure over de temperatuurscontrole van de koelkasten waarin medicatie bewaard wordt. Volgens het protocol sterilisatie staat de sterilisator in een afzonderlijke ruimte. Nochtans bij het bezoek aan de apotheek en de sterilisator staat deze gewoon opgesteld in een uitbouw van de gang, gelegen aan de lokalen van de arbeidsgeneeskundige dienst.
Personeel
Probleem met bestaffing?
Niet alle zorgeenheden beschikken over een eigen hoofdverpleegkundige. Uit documenten blijkt dat men tijdens de nachtdienst niet steeds een permanentie garandeert door verpleegkundigen en niet altijd iemand per dienst.
Sterke punten
Men voorziet in een crisiswerking voor de K-dienst (5 uur psychiatertijd). Er is een goede samenwerking tussen de huisartsen en de geronto-psychiaters van het ziekenhuis, wat meebrengt dat huisartsen beroep doen op de geronto-psychiater voor een juiste diagnosestelling indien hun patiënt verblijft in een residentiële ouderenvoorziening. Door deze ondersteuning kunnen opnames in het ziekenhuis voorkomen worden.
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
Bij afdeling A3 staat: Er wordt niet aan outcomemeting gedaan, wel monitoring met behulp van volgende instrumenten: Beck, SCL, MAS …
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Peilen naar patiëntentevredenheid
In het Medisch Centrum St.-Jozef zijn klanten/partners duidelijk benoemd. Op regelmatige basis gebeurt een toetsing over hun tevredenheid.
Patiëntenrechten respecteren
Er gebeurt geen registratie van medicatiefouten binnen een specifieke registratie of een instellingsbrede registratie omtrent FONA. Men beschikt niet over een procedure over de temperatuurscontrole van de koelkasten waarin medicatie bewaard wordt. Volgens het protocol sterilisatie staat de sterilisator in een afzonderlijke ruimte. Nochtans bij het bezoek aan de apotheek en de sterilisator staat deze gewoon opgesteld in een uitbouw van de gang, gelegen aan de lokalen van de arbeidsgeneeskundige dienst.
Betrekken patiënt
Het werken aan een grotere patiëntenparticipatie strekt tot aanbeveling.
Betrekken van familie
Men betrekt familie bij de behandeling, hetzij via gezinstherapeutische of systeemtherapeutische gesprekken. Wanneer bij een echtpaar een partner wordt opgenomen op T4 wordt voor de thuisverblijvende partner een meeloopnamiddag georganiseerd om kennis te maken met de gepaste omgangsvormen.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
Uit het jaaractieplan 2010 ‘verbeteracties op basis van functioneringsgesprekken’ van afdeling A1 blijkt dat de bezetting op de afzonderingskamers overweldigend is. Vooral in de (onpare) weekends worden alle afzonderingskamers ingenomen, zodat deze patiënten soms onnodig lang van hun vrijheid worden beroofd (altijd met fixatie).
In totaal waren er 23 afzonderingen. Hiervan waren er 15 patiënten langer dan 24u opgenomen in de isolatiekamer en van deze 15 patiënten werden er 8 ook nog eens gefixeerd.
Aantal agressie-incidenten
Geen informatie
Infrastructuur
Afzonderingskamers
Het aanwezige oproepsysteem (voor noodgevallen bij het personeel) in de isolatiekamers, is niet afdoende voor de patiënten. Patiënten in gefixeerde toestand kunnen onder geen enkele voorwaarde aan deze knoppen. De time-outkamer beschikt niet over een oproepsysteem.
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
Uit de controle van de patiëntendossiers blijkt dat er zeer minimale tot geen informatie is opgenomen over de follow-up van een patiënt in de isolatiekamer. In één dossier werd vastgesteld dat de patiënt werd opgesloten in zijn kamer. Vanaf het moment dat de deur wordt gesloten (kamer, time-out, isolatie) dient hiervan melding gemaakt te worden in het afzonderingsregister.
Sterke punten
Het nieuw uitgeschreven medisch beleid oogt goed in de algemene beschrijving van het wat men wil bereiken, in de kwaliteitsdoelstellingen, en is gebaseerd op een SWOT-analyse. Maar ontbreekt het hoe en door wie. Ook het meer concrete niveau is onvoldoende beschreven. In het bijzonder komt ook de rol van de geneesheren- diensthoofden als trekkers onvoldoende uit de verf. Globaal is de vermelding als sterk punt wel op zijn plaats aangezien aangegeven wordt waar het ziekenhuis naar toe wil.
Men voorziet in een crisiswerking voor de K-dienst (5 uur psychiatertijd). De verschillende protocollen in het kader van de vrijheidsbeperkende maatregelen zijn, op papier, goed uitgewerkt. Hierbij willen we zeker het specifieke protocol ‘vrijheidsbeperkende maatregelen: informatie K -dienst’ vermelden.
SUÏCIDE
Aantal zelfdodingen
Het aantal suïcides binnen het ziekenhuis is beperkt, in 2006, 2008 en 2009 vond er telkens één plaats.
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
In het kader van suïcidepreventie is het gebruik van doucheslangen en een trekkoord (voor het oproepsysteem) in de badkamers en de deurkrukken te herevalueren. Binnen het vormingsbeleid is er te weinig aandacht voor het onderwerp suïcidepreventie. De laatste vorming die hier omtrent gegeven is dateert van 2004- 2006. Uit het stroomdiagram suïcidepreventie is niet duidelijk wie welke stap moet ondernemen van dit stappenplan.
Sterke punten
Geen
INFRASTRUCTUUR
Comfort
In vorig inspectieverslag werden volgende opmerkingen geformuleerd: het weinig aantrekkelijk leefmilieu, onvoldoende privacy in de gemeenschappelijke kamers, onvoldoende ruimte, onvoldoende geluidsisolatie. Er werden geen initiatieven genomen om aan deze opmerkingen tegemoet te komen met uitzondering van de huiselijkheid. Er werd meubilair aangekocht om de zitruimte huiselijker en aangenamer in te richten en de afdelingskeuken werd vernieuwd.
Privacy
In vorig inspectieverslag werden volgende opmerkingen geformuleerd: het weinig aantrekkelijk leefmilieu, onvoldoende privacy in de gemeenschappelijke kamers. Er werden geen initiatieven genomen om aan deze opmerkingen tegemoet te komen. Bepaalde afdeling: de gemeenschappelijke kamers bieden onvoldoende privacy.
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
Ons inspectierapport dateert van 2011. Dit betekent dat het MC St.-Jozef ondertussen 5 jaar hard gewerkt heeft om de tekortkomingen en pijnpunten daadkrachtig aan te pakken en de kwaliteit van zorg te verbeteren. Onze missie stelt immers dat we een voortreffelijk psychiatrisch ziekenhuis willen zijn dat aan de patiënten én aan hun leefomgeving een deskundige totaalzorg op maat van de individuele patiënt biedt. De tevredenheid van onze patiënten werd enkele maanden geleden bevraagd: 211 patiënten vulden deze tevredenheidsenquête in. We behaalden een 8/10 op ons rapport. Onze deskundigheid werd het hoogst gewaardeerd. 89 % van onze patiënten zou ons aanbevelen aan vrienden of familie. We leerden er echter ook uit dat onze patiënten meer inspraak en informatie willen krijgen. Op alle afdelingen wordt hierop ondertussen ingezet, bijvoorbeeld door de aanwezigheid van de patiënt op zijn teambespreking. Recent startte in ons ziekenhuis ook een team van ervaringsdeskundigen om ons te helpen nog beter vorm te geven aan de juiste zorg en er werden de eerste stappen naar een ‘zelfhulpvriendelijk ziekenhuis’ gezet. De realiteit is echter ook dat, ondanks alle inspanningen, het niet altijd perfect en rimpelloos verloopt. Belangrijk hierbij is dat we eruit leren: incidentmeldingen, feedback van de ombudsdienst en inspecties zijn allen kansen om onze zorg te verbeteren. Door systematisch in te zetten op preventie en opleiding streven we bijvoorbeeld naar minder afzonderingen. Helaas kan het soms écht niet anders en moet het team toch overgaan tot een afzondering, maar dan zo veilig, zo humaan en zo kort mogelijk. Kortom, het MC St.-Jozef wilt aan élke patiënt professionele, warme zorg op maat bieden in samenspraak mét de patiënt en zijn naasten.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
