Lente in je bol? Zo geef je het tuinhuis een grondige beurt

In het tuinhuis liggen de tuinstoelen, het kinderzwembadje en de tuinslang die je snel nodig zal hebben nu de zon vaker schijnt. Je weet alleen niet wáár. De afgelopen maanden heb je van alles naar binnen gegooid waardoor er sprake is van een wanordelijke ophoping van spullen – al dan niet voorzien van een laagje schimmel.

“Het tuinhuis is vaak het eindstation waar veel spullen geparkeerd worden waar niet direct een beslissing over kan worden genomen”, zegt professional organiser Marianne Winter. Het maakt dat het tuinhuis waarschijnlijk de allerlaatste plek des huizes is waar opruimgoeroe Marie Kondo voet aan de grond krijgt. De bekende vraag ‘does it spark joy?’, die Kondo doceert aan haar schare volgelingen zodat ze meer spullen weggooien, is ook een lastige. Grote kans dat je niet dolgelukkig wordt van een bak spijkers en schroefjes – maar nuttig zijn ze wel. Hoe geef je het tuinhuis een grondige beurt?

1. Leeghalen die handel

Opruimcoach Eva Kolk raadt aan om het hele tuinhuis leeg te halen en alles uit te stallen in de tuin. Kies dus een dag uit met lekker weer. Begin met het sorteren van alle spullen: gereedschap bij gereedschap, speelgoed bij speelgoed. Zo zie je direct wat dubbelt en welke berg de spuigaten uitloopt. Kapotte spullen gooi je direct weg. Nu de ruimte leeg is kun je direct de vloer goed schoonmaken. Eerst droog met de bezem en zo nodig daarna met een sopje. Kijk ook of er eventueel reparaties nodig zijn aan planken of ramen.

Voel je een paniekaanval opkomen bij het idee van zo’n grootschalige operatie – of heb je gewoonweg minder tijd? Dan kun je het opruimen natuurlijk ook opdelen in kleinere blokken. “Zet een timer en ga een half uur aan de slag. Dat verlaagt de drempel”, zegt Marianne Winter. “Neem jezelf voor dat je die dag bijvoorbeeld het gereedschap uitzoekt. Niet alles hoeft in één keer.”

2. Wat wil je ermee?

Wat het netjes houden van het tuinhuis volgens organiser Winter extra moeilijk maakt, is dat deze plek geen eenduidig doelt dient. “In de slaapkamer slaap je, in de keuken kook je. In het tuinhuis gebeurt van alles en nog wat.”

Het tuinhuis onderhanden nemen, begint volgens haar met de vraag wat je met die ruimte wil. “Ga niet direct praktisch denken, over welke spullen je er allemaal in kwijt wilt. Denk niet aan hoe het nu is, maar wat je écht wilt, alsof je met een toverstokje kunt zwaaien.”Wil je iedere dag makkelijk je fiets kunnen pakken of uitgebreid klussen aan een werkbank? “Neem hier even de tijd voor.” Op die manier ben je gemotiveerder om aan de slag te gaan en kun je grotere veranderingen doorvoeren dan enkel een kapotte heggenschaar weggooien.

3. Minimaliseer

Als je alle spullen hebt uitgestald, ga je kritisch de objecten doornemen. “Sla bij het sorteren geen spullen (tijdelijk) over omdat je er maar moeilijk een beslissing over kunt nemen”, tipt poetsgoeroe Els Jacobs in haar boek ‘Aan de slag met de huishoudcoach, de nieuwe stijl opruimen, administreren, agenderen en poetsen’. “Dit is je kans om voor eens en altijd de knoop door te hakken, dus beslis hier en nu: mag het voorwerp blijven of moet het gaan?!”

“Er zijn eindeloos veel redenen om de aankoop van nieuw gereedschap te rechtvaardigen, en vooral mannen – in elk geval die van mijn generatie en die daarvoor – lijken elke kans aan te grijpen voor een ritje naar de ijzerhandel”, schrijft de Zweedse auteur Margareta Magnusson in haar boekje ‘Opruimen voor je doodgaat’. Magnussen merkt op: “Is het je wel eens opgevallen dat mensen het leuker vinden om voor hun spullen te zorgen dan ze daadwerkelijk te gebruiken?” Stel jezelf – of je liefhebbende echtgenoot – de vraag: die tangen, hamers en potjes olie kunnen leuk in kastjes staan uitgestald, maar worden ze ook weleens aan het werk gezet?

De aanblik van een verdwaalde gordijnrails, bloempotten en slee uit het jaar nul kan confronterend zijn. Laat je niet verleiden tot het tijdelijk ‘huren’ van opslagruimte buitenshuis. Jacobs: “Dat is de slechts denkbare manier om het nemen van beslissingen over je spullen uit te stellen.”

Zet de spullen voor de kringloopwinkel na afloop van de opruimactie meteen in de kofferbak van je auto of stop ze in je fietstassen, raadt Jacobs aan. “Zo heb je een goede stok achter de deur om ze zo snel mogelijk weg te brengen.”

4. Benut de ruimte

De ruimte van de meeste tuinhuizen is beperkt. Vraag jezelf af: kan ik makkelijk bij de spullen die ik vaak gebruik? Het looppad in je tuinhuis is erg belangrijk, dus vergeet niet die ruimte vrij te houden. Pak je maar één keer per maand de racefiets (zelfkennis vergemakkelijk het opruimproces), dan kan die best aan de muur worden bevestigd. Het is sowieso handig het plafond en de muren maximaal te benutten. “Mijn vriend doet aan kitesurfen en zijn board hangt aan het plafond, waar we latten hebben bevestigd die haaks staan op de balken die er al waren”, zegt Marianne Winter.

Ruim éérst op en ga dan eventueel opbergsystemen kopen, niet andersom. Anders moet je straks weer ruimte creëren voor overtallige opruimdozen en haken – de wereld op z’n kop.

Meet de afstand tussen de planken in een kast op voordat je opbergdozen koopt zodat je de ruimte maximaal benut. Plak op dozen die niet doorzichtig zijn altijd een etiket.

Blijf ook kritisch kijken naar wat daadwerkelijk praktisch is. Winter: “Op Pinterest vind je geweldige foto’s van wanden met gereedschap eraan. Het ziet er leuk uit, maar vaak klus je in huis en dan is het veel handiger om je gereedschap in een kist te hebben zodat je mobieler bent.” Ze geeft ook de tip om vakken met betonverf op de grond te schilderen waar bijvoorbeeld de kinderfietsjes geparkeerd moeten worden. “Dan kunnen ze die makkelijk zelf goed terugzetten.”

Niet onbelangrijk: zorg voor goede verlichting zodat je ook ’s avonds spullen makkelijk kunt vinden.

5. De kunst van het volhouden

Misschien lijkt het nu nog wat ver weg, maar als het goed is heb je straks een tuinhuis waar je doorheen kun lopen en waar je de spullen kunt vinden die je op dat moment zoekt. Gefeliciteerd! Maar hoe voorkom je dat je volgende lente precies ditzelfde project moet uitvoeren?

“Zorg ervoor dat het tuinhuis geen magneetplek wordt”, zegt Marianne Winter. Ze verwijst naar een conference van Brigitte Kaandorp over spullen op de trap: ligt er één ding, dan werkt dat als een magneet op andere dingen. Het tuinhuis is ook bijzonder gevoelig voor dat effect. Er is ruimte en dus wordt die ruimte gevuld. Winter: “In huis pleit ik altijd voor het 10 minuten-rondje: loop elke dag door je huis en breng alles naar de ruimte waar het hoort te liggen. Je kunt het tuinhuis hier ook in meenemen.”

Dit artikel verscheen in De Morgen op 25 maart 2022.