Hoe laat je je kind dat ‘écht niets lust’ toch groenten eten?

Aan menig keukentafel is het iedere avond een strijd: ouders hebben hun uiterste best gedaan een gezonde maaltijd met groente te bereiden, maar kindlief weigert ook maar een hapje te proeven. Hoe zorg je dat je kind later meer lust dan frietjes en pannenkoeken?

In hun project onderzoeken psycholoog Rosalie Mourmans en haar collega’s van Maastricht University hoe groente en fruit aantrekkelijker gemaakt kunnen worden voor kinderen. Uit een experiment onder 161 kinderen van 4 en 5 jaar oud blijkt dat het kind zelf een keuze laten maken uit het aangeboden voedsel een grotere kans geeft dat het het eten ook wil proeven.

Jonge kinderen groente laten eten, waarom is dat vaak zo’n gedoe?
Mourmans: “Als kinderen overstappen van melk op vast voedsel dan zie je eerst dat ze vrij makkelijk alles willen proberen. Dat verandert doorgaans als ze wat ouder worden. Als ze tussen de 3 en 5 jaar zijn worden ze moeilijker met nieuwe smaken en texturen. Zorgen dat ze groente of fruit eten kan dan een uitdaging zijn.”

En dat ligt niet aan de kookkunsten van de ouder of aan dat het kind ‘lastig’ is?
“Nee, het is veelvoorkomend in de ontwikkeling van kinderen dat ze op deze leeftijd kieskeurig worden. Het is een fase waar ze doorheen moeten.”

Waarom is het wel belangrijk om jonge kinderen groente en fruit te laten eten?
“Als je kijkt naar de ziektes waar in West-Europa de meeste mensen last van hebben, dan zijn die vaak te voorkomen of verminderen door een gezonde levensstijl. Gezonde voeding is een essentieel onderdeel daarvan. Uit onderzoek blijkt dat wie op jonge leeftijd gezonde gewoontes aanleert, die later makkelijker vasthoudt. Met ons onderzoek richten we ons op de vraag: wat maakt dat het ene kind op een gegeven moment wel (bijna) alles lust, maar een ander niet?”

Hoe bekijken jullie wat wel en niet werkt?
“Ik houd me voor het onderzoek bezig met experimenten over hoe je de keuzes van kinderen kan beïnvloeden. We zijn nog niet heel lang bezig - ik pas vanaf afgelopen zomer - maar we hebben nu al één experiment uitgevoerd met een verrassend resultaat.”

Vertel.
“In het experiment keken we naar hoe bereid kinderen waren iets te proeven. Alle kinderen in de proef kregen drie omgekeerde bekertjes met een stukje groente erin. Ze konden van tevoren niet zien wat er in de bekertjes zat, maar overal zat wel precies hetzelfde in: een blokje knolselderij.

“De kinderen werden verdeeld in twee groepen. De kinderen in groep één hadden geen keuze, hen werd een van de bekertjes aangereikt. Ze mochten proeven als ze dat wilden. In groep twee mochten de kinderen zelf een bekertje kiezen en omdraaien. Ook hier mochten ze daarna besluiten om te proeven of niet. Wat bleek? De kinderen in groep twee - die zelf een bekertje mochten kiezen - besloten vaker het stukje groente te proeven. Zelf kunnen kiezen zorgt dus vaker voor acceptatie. Verrassend, we hadden van tevoren niet zo’n groot verschil tussen de twee groepen verwacht.”

Maar iets proberen betekent nog niet dat ze het lekker vinden.
“Nee, dat klopt, maar dat hoeft ook niet meteen. Wat je wil bereiken met het proeven is gewenning: uit onderzoek blijkt dat hoe vaker je iets eet, hoe lekkerder je het gaat vinden. Maar je kan niet aan iets wennen dat je niet eens in je mond stopt. Het is vooral een kwestie van de eerste horde overwinnen en zorgen dat het kind de groente of het fruit probeert. Het onderzoeksresultaat is redelijk makkelijk te vertalen naar een huiskamersituatie: geef je kind bij de maaltijd een keuzeoptie. Ieder kind is anders, dus het zal niet altijd (meteen) succesvol zijn, maar het is zeker het proberen waard.”

Er zullen nu vast ouders zijn die dit artikel lezen en denken: ‘leuk en aardig dat onderzoek, maar die van mij lust écht helemaal niks...’
“Wij dachten voor het onderzoek ook dat het resultaat misschien afhankelijk zou zijn van hoe kieskeurig het kind doorgaans is, maar zelfs bij de meest kieskeurige kinderen zagen we een positief effect als ze zelf een bekertje mochten kiezen. Voor ouders van zo’n lastige eter: er is dus hoop.”