Geen kater, wél smaak: 20 alcoholvrije biertjes uitgetest door ons proefpanel

Het proefpanel:

Broes Tavernier staat er als chef van ’t Vijfde ­Seizoen (Aalter) voor ­bekend om te experimen­teren met lokale ­ingre­diënten, waaronder bieren. Behalve één keuzegang met ­aangepast bier, heeft hij ook een ruime ­selectie alternatieve bieren voor wie graag iets nieuws ontdekt.

Jasper Van Papeghem heeft ervaring als ­kleinschalige bierbrouwer en kreeg in 2019 als ­sommelier van De ­Jonkman** (Brugge) de award voor bierkaart van het jaar, uitgereikt door ­restaurantgids Gault&Millau. Vandaag schrijft hij over wijn én is hij sommelier bij bottleadvice.com.

An Martens leert je hoe je het best dranken met ­gerechten combineert. Met haar bedrijfje ‘3 in de Klok’ organiseert ze ­bierproeverijen en ze is gediplomeerd zytholoog in bijberoep. ­Tijdens haar ­tastings maak je een culinaire wandeling doorheen Hoogstraten.

Joris Hessels heeft als ­acteur en tv-maker (Radio Gaga, Gentbrugge, De weekenden) een frisse nieuwsgierigheid naar ­alcoholvrij. Tijdens vorige campagnejaren steunde hij actief Tournée Minérale. Hij drinkt trouwens enkel in het weekend een glaasje.

Culinair journaliste Femke Vandevelde zou zichzelf niet als bierliefhebber ­omschrijven. Ze drinkt voornamelijk pilsbier uit bekers, op festivals. ­Alcoholvrij na een work-out trekt haar aandacht, zeker wanneer smaak, diepgang en karakter in één slok worden gecombineerd.

Getest: PILS

1. Carlsberg: 0.0%, 0,90 euro

Een frisse Carlsberg 0.0% is voor Joris de absolute topper uit het pilssegment, maar daar is niet iedereen het mee eens. Vooral het gebrek aan diepgang en expressie wordt als storend ervaren waardoor het bier gevaarlijk dicht in de buurt komt van Spa bruis. Van een florale neus met perzik, met een bijna rokerig tintje, gaat het naar een platte en onfrisse smaak volgens Broes en An.

2. Estaminet: 0.0%, 0,65 euro

Misschien wel het bier met het meest rechttoe, rechtaan etiket uit onze selectie. Estaminet 0.0% komt uit de stal van Brouwerij Palm. De kandij in combinatie met de citrus doet voor An te zoet aan, al is er voor dit bier echte mout gebruikt. Voor Jasper en mezelf is dit de best gebalanceerde pils uit de reeks. Ook Joris heeft dit bier, na een lange werkdag, graag gedronken.

3. Jupiler: 0.0%, 0,85 euro

In de neus van deze alcoholvrije Jupiler vinden Broes, An en Jasper onaangename aroma’s van rood fruit terug. Datzelfde zoet zet zich door in smaak en helaas ook in plakkerigheid. Zelf proef ik druivensuiker. Bovendien is er voor Jupiler 0.0% artificiële moutsiroop gebruikt, hoewel er op de achtergrond een typisch bierbittertje zindert. Van alle pilsbieren is dit de saaiste voor Joris. Interessant om te weten: tegen 2025 mikt AB InBev erop dat 20% van de bieren uit haar ­portfolio alcoholvrij zal zijn.

4. Maes: 0.0%, 0,85 euro

Bij het uitschenken ruik je veel maïs, wat voor een pilseffect zorgt. De schuimkraag en pareling van Maes 0.0% worden door iedereen als oké ervaren. Helaas is hiermee het beste gezegd. Het bier zelf is flets, dun, flauw en waterig met een chemische afdronk. We eindigen positief: de frisse citrus zorgt volgens Jasper voor een fijne aciditeit.

Getest: IPA

5. Vandestreek: Playground <0.5%, 2,20 euro

Als je een volledig nieuwe laagalcoholische stijl en identiteit creëert, zoals de Nederlandse brouwers van Playground, dan is er geen vergelijking ­mogelijk. Dankzij de hoparoma’s van kardemom, sinaas, lychee, sterfruit en citrus mist niemand fraîcheur of volheid. Of zoals de makers het ­zeggen op het knappe etiket: deze IPA drinken we als we nog in de botsauto’s gaan. Enkel voor Joris valt het bier wat te kruidig uit. De bittere nasmaak is inderdaad stevig.

6. Brussels Beer Project: Pico Bello 0.3%, 2 euro

Brussels Beer Project is als brouwerij niet vies van een experiment. Hoewel de neus van dit ­alcoholarm bier totaal niet agressief zurig ­overkomt, kan je de tropische smaken van Pico Bello het best omschrijven als een explosie van citroen, subtiel gecounterd door een vleugje ­pompelmoes. Wellicht ligt dit aan het blikje, dat de aroma’s van dit hoppig bier beter bewaart. Door het dorstlessende karakter denken zowel An, Joris als ikzelf limonade te drinken.

7. Mikkeler: Energibajer 0.0%, 2,10 euro

We zijn instant fan van Energibajer door de herkenbaarheid van de bierstijl. Zelfs zonder ­alcohol proef je hier de typische kruidigheid van een IPA. Jasper heeft het zelfs over de geur van versgebakken brood. Door de uitgekiende balans tussen zoet, bitter en zuur kan je dit alcoholvrij bier amper onderscheiden van een ‘echt’ bier; een allemansvriend met natuurlijke smaken.

8. Jopen: Non IPA Ginger 0.3%, 2,25 euro

Zoals de naam al suggereert moet je, net zoals Joris, een fan van gember zijn wil je Jopen Non IPA Ginger kunnen pruimen. Dit laagalcoholisch bier roept gemengde gevoelens op: voor An en Broes neemt de gember te veel de bovenhand en Jasper stoort zich aan de kunstmatige bruis die zelfs na 45 minuten ‘rust’ nog aanwezig is. Om wat meer balans te creëren, eet je bij dit bier het best een pikant gerechtje, suggereert An.

9. Brlo: Naked <0.5%, 2,30 euro

Uit het blik van Naked komen vooral licht gebrande toetsen naar voren. Broes is aangenaam verrast door de neus met koffie, rozijnen, granen en gebak van deze pale ale. Nip je van je glas, dan valt vooral de fruitige expressie met mandarijn, wit fruit en ananas op. Vooral An en Jasper ­beoordelen dit Berlijnse bier als zoet, maar goed zonder meer.

10. Brewdog: Nanny State 0.5%, 2,15 euro

Het Schotse Brewdog heeft met Nanny State ook een alcoholarm (en vegan!) bier met een ­veelbelovende hoppige en gebrande neus in haar assortiment. Qua waardering is het verschil tussen mannen en vrouwen overduidelijk, net zoals bij selecteren van een echte babysit. Terwijl Broes, Jasper en Joris de bittere afdronk als ‘lekker lang’ prijzen, is voor An en mezelf de balans zoek.

Getest: BLOND

11. Affligem: Blond 0.0%, 1,20 euro

Wat betreft het smaakprofiel lopen de ­meningen over Affligem Blond 0.0.% het sterkst uiteen. Broes en Joris hebben het over een frisse aanzet en een vol mondgevoel, An en Jasper ­daarentegen taxeren de scherpe neus van Fanta, kauwgom en gekonfijt fruit als ultiem storend. Hoewel dit alcoholvrij abdijbier toch voldoende zuren bevat – ik moet zelfs denken aan de Lange Jan-snoepstrip – blijft de zoete finale hangen.

12. Kwaremont: Fittest Blonde 0.3%, 1,20 euro

In de laagalcoholische variant van Kwaremont Fittest Blonde is helaas ook een deel van het karakter verdwenen. Iedereen herkent de aroma’s van rijpe banaan, terwijl wat overblijft in de mond wel heel erg aan oud brood doet denken. We ­missen zuren en structuur om van een volwaardig bier te kunnen spreken. Enkel Joris reageert ­positief verrast.

13. De Halve Maan: Sportzot alcoholvrij 0.4%, 1,40 euro

Sportzot is het alcoholvrije horecabier bij ­uitstek. Het wordt gebrouwen door dezelfde ­brouwers van de Brugse Zot en je proeft de ­gelijkenis qua bitters. Ook positief: je herkent ­meteen de blonde stijl. De zuren brengen de nodige spanning en voor Jasper leunt het in de mond zelfs aan bij een pilsbier.

14. Slaapmutske: Sunny Moon 0.3%, 1,40 euro

Hoe atypisch de branding van Sunny Moon ook is, toch katapulteren de aroma’s van dit troebel witbier niet iedereen naar de zevende hemel. Broes heeft het over azijnig, An herkent er ­mosterd in en voor Joris overheerst de citrus. Door de aanwezigheid van pompelmoes en lychee omschrijft Jasper Sunny Moon als een pittig ­aperitiefbier waarvan hij kan blijven drinken.

Getest: WIT

15. Claustaler: AlkoholFrei Original <0.5%, 0,90 euro

De neus van het Duitse Claustaler is allerminst ­elegant te noemen met overwicht van tarwe op citrus – pompelmoes volgens mij. In de mond ­ontwikkelt het palet van tarwe zich verder terwijl we ook snoep en suikerbrood (blijven) proeven. Van onze Duitse witbieren wordt dit unaniem de minst spannende variant bevonden.

16. Paulaner Hefe: Weißbier Alkoholfrei <0.5%, 1,40 euro

De witbier-stijl met pittige aciditeit proef je ­overduidelijk terug bij Paulaner. Jasper ontleedt qua mondgevoel graan, tarwe, ­granola, citrus en pompelmoes. In combinatie met de zuren zorgt dat voor een bijzondere balans. Iedereen geniet van dit milde bier in haar ­massieve fles (het thuisbier van ­voetbalpoeg FC Bayern München) met een mooie schuimkraag.

17. Erdinger: Weißbräu Alkoholfrei <0.5%, 1,30 euro

De laagalcoholische Erdinger is onmiskenbaar een Duits tarwebier. Joris ziet zich onderweg naar Berlijn al in een Duits tankstation stoppen voor deze halve liter. Behalve om de milde en herkenbare smaken roemt iedereen Erdinger als doordrinker: een toegankelijk bier zonder uitgesproken smaken of extreme afdronk.

Getest: FRUIT

18. Mikkeler: Limbo Series, Flemish Primitive with Raspberries 0.3%, 2,50 euro

Dit bier wordt net zoals Energibajer gebrouwen in De Proefbrouwerij te Lochristi, in opdracht van het wereldbekende Mikkeler uit Kopenhagen. Bij de natuurlijke aroma’s van framboos komt een licht gistaroma waardoor het bierig karakter wordt geaccentueerd. Door de mooie afdronk, die ­volgens mij naar rozebottel neigt, is het zurig bier volgens Broes en Jasper ook culinair inzetbaar.

19. Liefmans: Fruitesse on the Rocks Alcohol Free <0.5%, 1,14 euro

Dat Liefmans Fruitesse vaak wordt gepromoot als het bier voor niet-bierdrinkers is geen toeval. Welke bieren drink je anders nog op ijs? Verbazingwekkend genoeg vinden zowel Jasper, An als ikzelf de aardbeien met fijne kerszuren een schot in de roos: het smaakt zuur, zoet en fris, al moet je er het hoge suikergehalte (ongeveer 11 g per flesje) bijnemen. Enkel Broes houdt het qua smaakomschrijving op grenadine met spuitwater.

Getest: DONKER

20. Leffe: Bruin 0.0%, 1,10 euro

Na een slokje Leffe Bruin 0.0% beslist Joris om het toch vooral te blijven gebruiken in zijn stoverij. Ook An heeft het over een smaakloos bier met een verschraalde neus van kandij en karamel. Daar voegt Jasper nog het storende rokerig accent aan toe. Het bier zakt qua smaak snel in en ik moet mezelf aansporen om nog een keer te proeven. Voor doorzetters dus.

Wat is nu het verdict?

Bij het proeven van 20 alcoholvrije bieren speelt uiteraard het psychologische effect een onmiskenbare rol. Leg je de nadruk op het ‘alcoholvrije’ aspect van een drank, dan lijkt jouw brein je toe te fluisteren dat het onmogelijk uitbundig of zelfs maar plezierig kan worden. Alsof de verveling bij voorbaat toeslaat en alcohol de enige norm voor smaak is.

Opvallend: er is in het buitenland meer aandacht voor alcoholvrije bieren als volwaardig alternatief. Onze top 3 kleurt dus alles­behalve Belgisch.

Ook qua smaakprofiel zijn er tendenzen merkbaar. Aan 100% alcoholvrije bieren, vaak pilsbieren, worden vaak kunstmatige additieven toegevoegd zoals mout­siropen en extracten, waardoor ze dikwijls overkomen als slappe aftreksels van hun alcoholhoudende broers. Daardoor smaken ze zoet en missen ze het typische bieraroma.

Laagalcoholische bieren worden in de regel beter onthaald. De hoppige bieren uit onze selectie zijn door hun uitgesproken kruidigheid vol van smaak en ook in de alcohol­arme fruitbieren zorgt het fruit voor aangename smaken.

Citrus bleek vaak het toveringrediënt: in het beste geval kwam dat neer op een tintelend zuurtje maar in de ergste gevallen kreeg je een slok Dreft binnen. Lijkt je bier wel heel erg op limonade? Koel genoeg drinken en hopen dat een heet voorjaar met dito terrasjes niet lang meer op zich laat wachten.

Het was niet eenvoudig om een ultieme top 3 op te stellen waarin het hele panel zich kon vinden. De bieren hieronder kwamen alleszins het vaakst terug in de lijstjes.

De top 3 van het panel

1. Mikkeler - Energibajer 0.0%

Uit het rapport: “Fruitige hop in de neus, verfrissend, bittere afdronk.”

2. Paulaner Hefe - Weißbier AlkoholFrei <0.5%

Uit het rapport: “Volle body, heldere smaak, amper te onderscheiden van de alcohol­houdende variant.”

3. Vandestreek - Playground <0.5%

Uit het rapport: “Prima schuimkraag, hoppige aroma’s, goed bitter.”