Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Sint Lucia, Sint-Niklaas
Bijna nergens ter wereld belanden zoveel psychiatrische patiënten in een ziekenhuisbed. De Morgen onderzocht meer dan 100 psychiatrische instellingen. Hoe worden patiënten daar geholpen? Worden ze beter van zo'n opname? Zijn ze zelf tevreden over de behandeling die ze kregen? Wat loopt goed, wat gaat fout? Het rapport van Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Sint Lucia, Sint-Niklaas
Rapport van Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Sint Lucia
- Jaar: 2014
- Maand: mei
- Aantal bedden: 288
-
Specialisaties: Ja
Kliniek voor Intensieve Zorgen en de Kliniek voor Ouderen met een Psychiatrische Acute Zorgvraag. Gesloten afdeling die zich richt op acute opnames van personen met een psychose of stemmingsstoornis. Gesloten afdeling, die zich richt op acute opnames bij oudere patiënten. Centrum voor Psychiatrische Spoedgevallen.Kliniek voor Ontwenning en de Kliniek voor Forensische Psychiatrie. Kliniek voor Gerontopsychiatrie waar oudere patiënten met een variabele problematiek worden opgenomen, en de Kliniek voor Structurerende Therapie, waar psychotische en stemmingsgestoorde patiënten worden opgenomen. Verder is er ook de Kliniek voor Biologische Psychiatrie en de Kliniek voor Psychotherapie voor stemmings- en persoonlijkheidsstoornissen. Ook de Kliniek voor Dagtherapie Sint-Niklaas vindt hier onderdak. Tot slot ook nog een kliniek voor Mensen met een Organische Psychopathologie (KliMOP). - Forensisch aanbod: Ja
- Aanbod voor kinderen: Nee
-
Wachttijd: Ja
De meeste wachttijden bedragen twee weken. Enkel op KFP is de wachtlijst erg uitgebreid. Een opnamestap wordt hier in overweging genomen. - Gemiddelde ligduur: De gemiddelde ligduur verschilt sterk naargelang de afdeling maar bedroeg gemiddeld voor het ziekenhuis ongeveer 440 dagen.
-
Uitsluiting: ?
Het zijn de afdelingsartsen die uiteindelijk beslissen wie opgenomen wordt en wie op de wachtlijst wordt gezet.
Legende
- Geen opmerkingen
- Tekortkomingen
- Non-conformiteiten
- Onduidelijk / Niet onderzocht
ZORG
Behandeling
Wetenschappelijke aanpak
Het (psycho-)therapeutisch handelen wordt vergeleken met internationale richtlijnen (Trimbos, NICE ...). De richtlijnen worden getoetst en vergeleken met de eigen werking. Het (psycho-)therapeutisch personeel staat kritisch tegenover deze richtlijnen.
Electro Convulsie Therapie (ECT)
Voor elektroconvulsietherapie (ECT) wordt beroep gedaan op een anesthesist van het AZ Nikolaas.
Euthanasie bij psychisch lijden?
Medicatie
Voorschrijfgedrag
Medicatiebedeling
De medicatiedistributie is momenteel maximaal afgestemd op de infrastructuur, de beschikbare arbeidstijd en de afwezigheid van gesofisticeerde (dure) technische hulpmiddelen. Medicatievoorschriften die binnen het ziekenhuis opgesteld worden, zijn allemaal elektronisch. De artsen brengen de medicatieschema’s zelf in.
Personeel
Probleem met bestaffing?
Per paviljoen is er ’s nachts minstens één verpleegkundige. Daarnaast kan er beroep gedaan worden op een lopende nachtwaak en een nachtwaker. De lopende nachtwaak kan door andere afdelingen opgeroepen worden voor bijstand of om binnen te gaan in de afzonderingskamers, op dat ogenblik komt de nachtwaker naar de crisiseenheid om mee toezicht te houden.
Sterke punten
Op de afdelingen KIZ en MFE gebeuren dagelijkse zaalrondes. Alle patiënten worden daarbij door een arts gezien, samen met de (hoofd)verpleegkundige. Familie is hiervan op de hoogte en mag hierbij aanwezig zijn.
PATIËNT
Wordt het effect gemeten van de behandelingen?
We moedigen het ziekenhuis aan om de actuele tendens rond outcome-meting verder te volgen en de instrumenten die hiervoor ontwikkeld worden te bekijken en waar mogelijk te gebruiken.
Welk effect hadden de behandelingen?
Geen informatie
Peilen naar patiëntentevredenheid
Om een beter beeld te krijgen gedurende de gehele opname, en niet enkel bij ontslag, wordt de patiëntentevredenheid periodiek gemeten. De stafmedewerker kwaliteit en studie gaat rond op de afdelingen en neemt een tevredenheidsenquête af bij patiënten in verschillende fases van de opname. Patiënten kunnen hun mening geven over verschillende domeinen: informatie en onthaal, hotelfunctie, algemene omgang, contacten hulpverlening, therapieën, inzicht en inspraak, familie en belangrijke anderen, ontslag en nazorg en tot slot algemene tevredenheid. Op basis van de metingen wordt tweemaal per jaar een rapport opgemaakt. Het team krijgt hierover feedback en kan indien nodig verbeteracties opstellen.
Patiëntenrechten respecteren
Informatie over de ombudsfunctie en de patiëntenrechten wordt niet op eenduidige wijze en aan alle patiënten gecommuniceerd. Wat vaak ontbreekt, is het informeren van patiënten over de mogelijkheid om met de ombudspersoon te spreken tijdens afzondering of over de patiëntenrechten bij gedwongen opname. Alhoewel er in de praktijk geen inbreuken werden vastgesteld op de patiëntenrechten, moeten een aantal rechten nog omgezet worden naar procedures en moeten bestaande procedures op enkele punten bijgewerkt worden als: het geven van een toestemming of weigering tot het uitvoeren van een (ingreep), onderzoek of behandeling, het ontslag tegen medisch advies, het zoeken naar een tweede opinie betreffende hun ziektetoestand, de vrije keuze van zorgverlener en de inzage in en afschrift van het medisch dossier.
Betrekken patiënt
Dit heeft zich vertaald in het uitblijven van een aantal beleidsacties, waardoor het ziekenhuis op een aantal vlakken nu een significante achterstand heeft opgelopen ten aanzien van sectorgenoten (o.a. de afwezigheid van een duidelijke beleids- en PDCA-cyclus op alle niveaus en geledingen van de organisatie, een onvoldoende matuur kwaliteitsbeleid, de laattijdige en te beperkte patiëntbetrokkenheid, het te beperkte aanbod van zorg op maat, het laattijdig starten met projecten in het kader van de vermaatschappelijking van de zorg …).
Betrekken van familie
Familiewerking krijgt op diverse afdelingen vorm. Wanneer de opgenomen patiënt ook ouder is, wordt mits toestemming van de patiënt, onmiddellijk contact gelegd met een referentiepersoon van KOPP (Kinderen van Ouders met Psychische Problemen) en opvoedingsondersteuning aangeboden. Na elke multidisciplinair overleg wordt datgene wat besproken werd teruggekoppeld naar de patiënt, en mits toestemming van de patiënt ook naar de familie. Na opname van een patiënt wordt er getracht om zo vlug mogelijk een familiegesprek te organiseren samen met de patiënt en hulpverleners, mits toestemming van de patiënt.
ISOLATIE EN DWANG
Algemeen
Aantal isolaties en fixaties
In 2013 gebeurden er 294 afzonderingen waarvan 106 (=36%) met fixatie. Er is een dalende trend merkbaar sinds het nieuwe afzonderingsbeleid.
Aantal agressie-incidenten
In 2013 werden er 150 agressie-incidenten gemeld. 58,7% hiervan waren gericht tegen medewerkers.
Infrastructuur
Afzonderingskamers
Alle afzonderingskamers zijn voorzien van camerabewaking en intercom. Bij aanpassingen kunnen volgende elementen meegenomen worden: vanuit sommige time-out ruimtes was er geen zicht op een klok, er is geen oproepsysteem voor patiënten die 5-punts gefixeerd zijn, op dat moment doet men beroep op de intercom, sommige time-out kamers zijn nog ingericht zoals de vroegere afzonderingskamers - de inrichting kan in overleg met de patiënten patiëntvriendelijker gemaakt worden.
Beleid
Beoordeling isolatie- en fixatiebeleid
De procedure laat in het midden hoe het toezicht er uit ziet bij niet-afgezonderde, gefixeerde patiënten (bv. met voorzettafel). Verpleegkundigen gaan soms (’s nachts) alleen binnen in een afzonderingskamer, afhankelijk van hoe zij het veiligheidsrisico inschatten, dit is niet conform de eigen procedure.
Sterke punten
De procedures zijn inhoudelijk sterk en grondig uitgewerkt. Er is aangegeven welke fixatietechnieken gebruikt kunnen worden. Er is aandacht voor de beleving van de patiënt en de familie rond het afzonderingsgebeuren.
SUÏCIDE
Aantal zelfdodingen
In 2013 waren er 2 suïcidepogingen en geen gelukte suïcides.
Beoordeling suïcidepreventiebeleid
Uit gesprek blijkt dat de psychiater verantwoordelijk is voor een risico-inschatting suïcide bij opname van een patiënt. Dit risiconiveau was niet terug te vinden in de gecheckte dossiers. Uit gesprek blijkt dat wanneer er geen risico is dit ook niet wordt genoteerd. Op deze wijze is het niet duidelijk of de risico-inschatting al dan niet gebeurd is. We bevelen aan om de inschatting meer te systematiseren en documenteren in het dossier.
Sterke punten
Van elke suïcide en suïcidepoging gebeurt een analyse. Hieruit kwamen in het verleden al enkele verbeteracties qua infrastructuur voor de afdelingen.
INFRASTRUCTUUR
Comfort
Op infrastructureel vlak werden alle afdelingen en gebouwen gerenoveerd, waardoor het geheel een zeer mooie en moderne indruk maakt. De infrastructuur is bovendien afgestemd op de doelgroep (hooglaagbad, rolstoeltoegankelijkheid voor zorgbehoevende populatie...).
Privacy
Het volledige inspectieverslag vindt u hier.
De Morgen maakte per instelling een rapport. Onze werkwijze vindt u hier.
Reactie ziekenhuis
In 2014 werd de werking aan een toetsing onderworpen door de erkennende overheid. Dit resulteerde in verlenging v/d erkenning voor 5 jaar. Dit rapport gaf bouwstenen om de dienstverlening verder te verbeteren. Het ziekenhuis voldoet aan opgelegde normen uit de ziekenhuiswetgeving. Adviezen, tekorten en sterke punten worden gezien als inspiratiebronnen. St-Lucia zal vanaf 2017 twee mobiele teams voor acute zorg operationaliseren ter vermaatschappelijking van de zorg. Het kwaliteitsbeleid heeft een strategisch beleidsplan voor de realisatie v/d afdelingsbeleidsplannen. De uitvoering ligt bij het kernteam dat richtinggevend moet zijn voor verschillende disciplines binnen elk team. Patiëntparticipatie wordt via onderhandelingsgestuurd therapieaanbod op maat, focusgroepen met patiënten, bevragingen van patiënten in praktijk gebracht. De procedures en de werking rond afzondering en fixatie, suïcidepreventie, patiëntenrechten zijn in 2015 aangepast. We volgen actuele trends rond outcome-meting door deel te nemen aan het Vlaams project “indicatoren”. We draaiden piloot voor de suïcidepreventie-indicator en we meten zorgzwaarte binnen de ouderencluster. Genomen acties werden door Agentschap Zorg&Gezondheid beoordeeld. Op 31 augustus 2016 ontvingen we volgend besluit: “Het Psychiatrisch Ziekenhuis heeft de audit aangegrepen als hefboom voor een aantal verbeterpunten. Er is een duidelijke intentie om tegemoet te komen aan de non-conformiteiten en tekortkomingen. De opmerkingen mbt vrijheidsbeperkende maatregelen en suïcidepreventie moeten verder geremidieerd worden ahv nieuwe standpunten die de werkgroep ‘actualisatie referentiekader PZ’ momenteel aan het uitwerken is. U zal bericht krijgen wanneer deze nieuwe standpunten op de website van Zorg&Gezondheid worden gepubliceerd”.Deze online productie kwam mee tot stand met de hulp van Sien Wevers, Elisa Schanzer, Jolien Roobrouck, Lieven Miguel Kandolo, Mari Goossen, Goele Vandenberghe, Dylan Meert en Emily Van Campenhout.
